Η παράλειψη ή ατέλεια της υπευθύνου δηλώσεως δεν δημιουργεί οριστικό απαράδεκτο που να οδηγεί σε έκδοση απορριπτικής της αιτήσεως αποφάσεως. Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά

Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά

Απόφαση 236 / 2015    (Δ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ)

Αριθμός 236/2015

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Δ' Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Βασιλική Θάνου - Χριστοφίλου, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Γεώργιο Σακκά, Παναγιώτη Χατζηπαναγιώτη, Χαράλαμπο Καλαματιανό και Μαρία Χυτήρογλου, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 16 Ιανουαρίου 2015, με την παρουσία και του γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ:
Των αναιρεσειόντων: 1) Κ. Μ. του Ν. και 2) Γ. Π. του Δ., συζ. Κ. Μ., κατοίκων…, οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Νικόλαο Αρβανιτάκη με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 ΚΠολΔ.
Των αναιρεσιβλήτων:
1) Ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία "ALPHA BANK", που εδρεύει στην …και εκπροσωπείται νόμιμα, εν προκειμένω από τον Διευθυντή του Υποκαταστήματος Θεσσαλονίκης της οδού ... (...), 2) ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία "CITIBANK INTERNATIONAL PLC", που εδρεύει στο ..., είναι νόμιμα εγκατεστημένη στην Ελλάδα ως ειδική διάδοχος της CITY BANK NA κατάστημα Ελλάδος και εκπροσωπείται νόμιμα, εν προκειμένω από τον Διευθυντή του Υποκαταστήματος Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης, 3) ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία "EFG EUROBANK ERGASIAS AE", που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα, εν προκειμένω από τον Διευθυντή του Υποκαταστήματος Ευόσμου Θεσσαλονίκης και 4) ανώνυμης τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία "GREDICOM CONSUMER FINANCE ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΕ", όπως μετονομάσθηκε η ανώνυμη τραπεζική εταιρία με την επωνυμία "ΕΜΠΟΡΙΚΗ GREDICOM ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΕ", που εδρεύει στη Ν. Σμύρνη Αττικής και εκπροσωπείται νόμιμα, εκ των οποίων η 1η εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Αθανάσιο Δημητρόπουλο, η 3η εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Νικόλαο Κατηφόρη, ενώ οι 2η και 4η δεν παραστάθηκαν στο ακροατήριο.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με τις από 2-6-2011 και 7-6-2011 αιτήσεις των ήδη 1ου και 2ης αντίστοιχα των αναιρεσειόντων, που κατατέθηκαν στο Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης και συνεκδικάστηκαν. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 5495/2013 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 8857/2014 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητούν οι αναιρεσείοντες με την από 28-5-2014 αίτησή τους.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Γεώργιος Σακκάς διάβασε την από 7-1-2015 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την παραδοχή της από 28-5-2014 αιτήσεως για αναίρεση της 8857/2014 αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης κατά το δεύτερο λόγο ως προς το πρώτο σκέλος του. Οι πληρεξούσιοι των παραστάντων αναιρεσιβλήτων ζήτησαν την απόρριψη της αιτήσεως και την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
1. Κατά την εκφώνηση της υποθέσεως από το οικείο πινάκιο στη σειρά της δεν εμφανίστηκαν η δεύτερη και τέταρτη από τις αναιρεσίβλητες τραπεζικές εταιρείες με την επωνυμία "CITIBANK INTERNATIONAL P.L.C. A.E." και "GREDICOM CONSUMER FINANCE ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε.", οι οποίες, όπως προκύπτει από τις ... και ... εκθέσεις επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών Β. Μ. κλητεύθηκαν νομότυπα και εμπρόθεσμα για την παρούσα δικάσιμο με την επίδοση αντιγράφου της ένδικης αναιρέσεως με πράξη του Προέδρου του Τμήματος επ' αυτού περί ορισμού δικασίμου και με κλήση για συζήτηση. Επομένως πρέπει να προχωρήσει η συζήτηση παρά την απουσία τους (ΚΠολΔ 576 παρ. 2 και 3 εδ. β').
2. Με το άρθρο 744 ΚΠολΔ εισάγεται απόκλιση από τη ρύθμιση του άρθρου 106 του ιδίου Κώδικα και έτσι καθιερώνεται για τις υποθέσεις εκούσιας δικαιοδοσίας το ανακριτικό σύστημα, που παρέχει στο δικαστήριο ελευθερία αυτεπάγγελτης ενέργειας και πρωτοβουλίας συλλογής του αποδεικτικού υλικού και εξακρίβωσης των πραγματικών γεγονότων που ασκούν επίδραση στην έκβαση της δίκης. Η ειδική αυτή ρύθμιση καταλαμβάνει τις γνήσιες και μη γνήσιες υποθέσεις της εκούσιας δικαιοδοσίας, δηλαδή και εκείνες τις ιδιωτικές διαφορές, που ο νόμος παραπέμπει για εκδίκαση στην ειδική αυτή διαδικασία, λόγω της απλότητας και συντομίας από την οποία κυριαρχείται. Το αναιρετικό αυτό σύστημα ισχύει και στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, ενώ η εξουσία του δικαστηρίου για λήψη κάθε πρόσφορου μέσου για την ανεύρεση της αλήθειας δεν οριοθετείται από το νόμο και άρα είναι απεριόριστη. Εξαιτίας του αναιρετικού αυτού συστήματος δεν εφαρμόζεται στην κατ' έφεση δίκη του άρθρου 533 παρ. 2 ΚΠολΔ και συνεπώς το Εφετείο εφαρμόζει το νόμο που ισχύει κατά την έκδοση της δικής του αποφάσεως. Εξάλλου, κατά το άρθρο 4 παρ. 2β του ν. 3869/2010 "ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων", μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή της αίτησης (για ρύθμιση των οφειλών και απαλλαγή) ο οφειλέτης υποχρεούται να προσκομίσει υπεύθυνη δήλωση για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων που προβλέπονται στις περιπτώσεις α' και β' της προηγούμενης παραγράφου (κατάσταση περιουσίας και των εισοδημάτων αυτού και της συζύγου του και κατάσταση των πιστωτών και των απαιτήσεών τους) και για τις μεταβιβάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων, στις οποίες προέβη την τελευταία τριετία. Η διάταξη αυτή αντικαταστάθηκε με τη διάταξη του άρθρου 12 παρ. 1 ν. 4161/2013, που ισχύει από 14-6-2013, σύμφωνα με την οποία η αίτηση της προηγούμενης παραγράφου, προς διευκόλυνση του προδικαστικού συμβιβασμού και όχι ως στοιχείο παραδεκτού, συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση για την ορθότητα και πληρότητα των καταστάσεων που προβλέπονται στις περιπτώσεις α' και β' της προηγούμενης παραγράφου και για τις μεταβιβάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων, στις οποίες προέβη την τελευταία τριετία. Με τη διάταξη αυτή, σε σχέση με την προηγούμενη, προστέθηκε και ότι η προκειμένη αίτηση συνοδεύεται με την ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση προς διευκόλυνση μόνο του προδικαστικού συμβιβασμού και όχι ως στοιχείο του (ουσιαστικού) παραδεκτού της αιτήσεως. Δηλαδή από τη διάταξη αυτή σαφώς συνάγεται ότι αποκλείεται το απαράδεκτο της αιτήσεως, έστω και επί τυχόν ελλείψεων της υπεύθυνης δήλωσης και ότι το δικαστήριο οφείλει να εξετάσει την ουσιαστική βασιμότητα της αιτήσεως. Πρέπει να σημειωθεί ότι η διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 19 του ν. 4161/2013, κατά την οποία για τις εκκρεμούσες αιτήσεις εφαρμόζεται η προδικασία που ίσχυε πριν τη θέση σε ισχύ του παρόντος, αναφέρεται στη διάταξη του άρθρου 5 του ν. 3869/2010, που ρυθμίζει την προδικασία και όχι σε εκείνη του άρθρου 4 παρ. 2β του ίδιου νόμου. Πέραν αυτού, η παράλειψη ή ατέλεια της υπευθύνου δηλώσεως δεν δημιουργεί οριστικό απαράδεκτο που να οδηγεί σε έκδοση απορριπτικής της αιτήσεως αποφάσεως. Περαιτέρω, ευθεία παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου, κατά το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ, μπορεί να συντελεσθεί και με την εφαρμογή διατάξεων που δεν έπρεπε να εφαρμοσθούν και τη μη εφαρμογή διατάξεων που έπρεπε να εφαρμοσθούν. Το ουσιαστικό δε απαράδεκτο ελέγχεται αναιρετικά με το άρθρο 559 αριθ. 1 ΚΠολΔ. Στην προκειμένη περίπτωση, το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, δικάζοντας, ως Εφετείο, την από 2-9-2013 έφεση των αναιρεσειόντων, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρ. 3 ν. 3869/2010) και στη δικάσιμο της 17-3-2014, με την προσβαλλόμενη απόφασή του απέρριψε ως απαράδεκτους τις υπό κρίση από 2-6-2011 και 7-6-2011 αιτήσεις αυτών, με τις οποίες ζητούσαν τη ρύθμιση των ληξιπροθέσμων χρηματικών οφειλών τους προς τις πιστώτριες αναιρεσίβλητες τράπεζες, με την αιτιολογία ότι οι από 24-1-2011 και 15-3-2011 υπεύθυνης δηλώσεις τους δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 4 παρ. 2β του ν. 3869/2010, όπως το περιεχόμενό του ίσχυε κατά τη δημοσίευση της πρωτοβάθμιας απόφασης, ήτοι δεν διαλαμβάνουν μνεία τυχόν μεταβιβάσεων των ακινήτων τους κατά την κρίσιμη τριετία πριν την υποβολή των αιτήσεων και ειδικότερα κατά το χρονικό διάστημα από 25-1-2011 έως 3-6-2011 η πρώτη και από 16-3-2011 έως 14-6-2011 η δεύτερη. Έτσι το ως Εφετείο δικάσαν Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, εφαρμόζοντας την ανωτέρω διάταξη, όπως ίσχυε κατά το χρόνο δημοσιεύσεως της πρωτόδικης αποφάσεως και όχι τη διάταξη άρθρου 4 παρ. 2β του ν. 3869/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρ. 12 παρ. 1 του ν. 4161/2013, το οποίο όφειλε να εφαρμόσει, κατά το ανακριτικό σύστημα στην παρούσα ειδική διαδικασία, και που αποκλείει το απαράδεκτο των αιτήσεων, παραβίασε ευθέως την ουσιαστική αυτή διάταξη και άρα είναι βάσιμος ο δεύτερος λόγος αναιρέσεως ως προς το πρώτο σκέλος του. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Αφού έτσι ακυρώνεται στο σύνολό της η απόφαση παρέλκει η έρευνα των λοιπών λόγων τις υπό κρίση αναιρέσεως. Ακολούθως, πρέπει να παραπεμφθεί η υπόθεση, που χρειάζεται διευκρίνιση, για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο δικαστήριο διότι είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλο δικαστή, εκτός από εκείνον που δίκασε προηγουμένως (άρθρο 580 παρ. 3 ΚΠολΔ) και να καταδικαστούν οι αναιρεσίβλητες στη δικαστική δαπάνη των αναιρεσειόντων, που κατέθεσαν και προτάσεις (άρθρ. 176 και 183 ΚΠολΔ). Τέλος πρέπει να διαταχθεί η επιστροφή του παραβόλου στους αναιρεσείοντες (άρθρο 495 παρ. 4 εδ. ε' ΚΠολΔ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 8857/2014 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης.
Παραπέμπει την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ανωτέρω δικαστήριο, συντιθέμενο από άλλο δικαστή, εκτός από εκείνον που δίκασε προηγουμένως.
Καταδικάζει τις αναιρεσίβλητες στη δικαστική δαπάνη των αναιρεσειόντων, την οποία ορίζει σε τρείς χιλιάδες (3.000) ευρώ. Και Διατάσσει να επιστραφεί στους αναιρεσείοντες το παράβολο με αριθμούς διπλοτύπου 2804899, 2804900, 2804901, 2804902, 2804904, 2804903/2014 (Δημοσίου) και 013095, 013096, 013097/ 2014 (ΤΑΧΔΙΚ).
ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 6 Φεβρουαρίου 2015.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 6 Μαρτίου 2015.

Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Πηγή : http://www.areiospagos.gr/nomologia/apofaseis_DISPLAY.asp?cd=IGH5K3HQD5YNVAYMEO2MKUTX5S7D9F&apof=236_2015www.areiospagos